Το Σύνδρομο του Απατεώνα (Imposter Syndrome) είναι η διαρκής αίσθηση ότι δεν αξίζεις την επιτυχία σου, ότι “εξαπάτησες” τους άλλους και ότι αναμένεται να “αποκαλυφθείς” ως απάτη. Παρά τα εξωτερικά επιτεύγματα, τα άτομα που το βιώνουν αποδίδουν την επιτυχία τους σε τύχη, συγκυρίες ή απλώς σε υπερβολική προσπάθεια (όχι σε ικανότητες ή αξία).
Κλειστά Χαρακτηριστικά:
1. Αποδοχή Επιτυχιών ως “Τύχης” ή “Παρανόησης”:
“Πέρασα την συνέντευξη επειδή ο εργοδότης δεν κατάλαβε πόσο άσχετος είμαι”.*
2. Φόβος Αποκάλυψης:
Μόνιμη αγωνία ότι κάποιος θα “καταλάβει” ότι δεν είσαι αρκετά έξυπνος/ικανός.
3. Υπερπροσπάθεια
Επιμονή σε εξαντλητικές προσπάθειες για να “καλύψεις” την υποτιθέμενη ανικανότητα.
4. Απομόνωση:
Αποφυγή συζητήσεων για ευάλωτα θέματα από φόβο να “φανείς αδύναμος”.
Εμφανίζεται Συχνά
– Σε ατομικές επιδόσεις(π.χ. προαγωγή, βραβεία).
– Σε ακαδημαϊκά/επαγγελματικά περιβάλλοντα (ειδικά όταν το άτομο ανήκει σε υποεκπροσωπούμενη ομάδα).
– Σε δημιουργικούς κλάδους (καλλιτέχνες, συγγραφείς).
– Σε ανθρώπους με υψηλές απαιτήσειςαπό τον εαυτό τους.
Σημείωση: 70-82% των ανθρώπων το βιώνουν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή (σύμφωνα με μελέτες).
Γιατί σύνδρομο προκαλεί κατάθλιψη ή άγχος;
Οι λόγοι είναι οι εξής:
1. Κυκλική Σκέψη :
Επιτυχία → “Δεν την αξίζω” → Υπερκοπιάση → Εξάντληση → Κατάθλιψη.
2. Αποσιώπηση των Συναισθημάτων:
Η φράση “Όλοι το βιώνουν, αλλά εγώ είμαι πραγματικά απατεώνας” ενισχύει τη μοναξιά.
3. Αυτοακυρωτική Συμπεριφορά:
Αποφυγή νέων ευκαιριών από φόβο αποτυχίας ή “αποκάλυψης”.
Ρουμπίνης Γιώργος
Σύμβουλος ψυχικής υγείας
Προσέγγιση στη Συναλλακτική Ανάλυση (T.A.)
Υπεύθυνος επιτροπής ψυχικής υγείας ΙΝΚΑ12
Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης
Τηλ. 6934179035, email: kesymyp@hotmail.com
www.simbouleftiki-ipostiriksi.gr
